中亞爲什麼這麼多“斯坦”？ 泰語又是怎麼稱呼這些“斯坦”呢？
熟悉世界地理的同學一定知道，世界上有很多國家名稱的結尾都是“斯坦”，它們主要分佈在中亞，那“斯坦”到底是什麼意思呢？泰語裏有沒有一個專門對應的詞呢？今天我們就來學習一下！
ภูมิภาค “เอเชียกลาง” ดินแดนตอนในของทวีปเอเชีย ไม่มีทางออกสู่มหาสมุทร หากกางแผนที่ออกดูจะพบว่า เอเชียกลาง เป็นดินแดนปิดที่อยู่ระหว่างทวีปยุโรปกับทวีปเอเชีย และมีจุดเด่นประการหนึ่งที่ทำให้นักเรียนภูมิศาสตร์จดจำดินแดนนี้ได้แม่นคือ ชื่อประเทศที่มักลงท้ายด้วย “-สถาน” ได้แก่ คาซัคสถาน อุซเบกิสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และคีร์กีซสถาน
中亞是亞洲大陸的內陸地區，沒有通往大海的出口。如果查看地圖，你會發現亞洲中部是一個封閉的地區，位於歐洲和亞洲兩大洲之間。這個地區有一個顯著的特點，使學地理的人能夠準確地記住這片土地，那就是以"斯坦" 結尾的國家的名字，如哈薩克斯坦、烏茲別克斯坦、塔吉克斯坦、土庫曼斯坦和吉爾吉斯斯坦。
เหตุใดเป็นเช่นนั้น?
這種情況的原因是什麼？
ไมเคิล ไรท์ นักวิชาการประวัติศาสตร์ สังคม ไทยคดีศึกษา อธิบายว่า แท้จริงแล้วชื่อประเทศเหล่านี้เป็นมรดกจากภาษาเปอร์เซีย (อิหร่าน) ซึ่งอยู่ในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ญาติของภาษาสันสกฤต รวมถึงภาษาในตะวันตก
一位研究泰國曆史社會的學者Michael Wright解釋說，這些國家的名稱實際上是來自波斯語（伊朗），波斯語屬於印歐語系中的一種語言，與包括梵語，以及和西方一些語言有親屬關係。
คำว่า “สฺตาน” (Stan) ในภาษาเปอร์เซียตรงกับ “สฺถาน” (Sthan) ในภาษาสันสกฤต และตรงกับภาษาอังกฤษหลายคำ เช่น Stand (ยืน) และ Station (ที่ยืนหรือสถานี) คำเหล่านี้ล้วนมาจากรากศัพท์เดิมว่า Sta อันหมายถึง “ยืน”, “อยู่”, “นิ่ง” ก่อนจะพัฒนาไปสู่ความหมายอื่น ๆ ตั้งแต่ ที่ยืน สถานที่ ไปจนถึง “ประเทศ”
在波斯語中，“สฺตาน”（Stan）對應於梵文中的“สฺถาน”（Sthan），並對應於英語中的多個詞彙，例如 Stand（站立）和 Station（站點或車站）。這些詞彙都源於原始詞根“Sta”，意味着“站立”、“存在”和“靜止”，然後演變成其他含義，從“站立”到“地方”，一直到“國家”。
ในสมัยโบราณ ชาวเปอร์เซียเคยขยายอำนาจมาจากที่ราบสูงอิหร่านทางตะวันตก สู่พื้นที่เอเชียกลาง รวมถึงภาคเหนือของอินเดีย ทำให้ภาษาเปอร์เซียแพร่กระจายและกลายเป็นภาษาราชการทั่วดินแดนใต้อาณัติของพวกเขา
在古代，波斯人曾從位於西方的高原波斯擴展其權力，覆蓋到亞洲中部，包括印度北部地區。這導致波斯語的傳播，併成爲其在他們統治下的領土中的官方語言。
สายธารแห่งประวัติศาสตร์ของภูมิภาคเอเชียกลางขับเคลื่อนด้วยกลุ่มชาติพันธุ์มากมาย หลัก ๆ คือชนชาวเตอร์กิก (Turkic people) หรือพวกเติร์ก ที่มีชาติพันธุ์แยกย่อยออกมาอีกมากมาย พวกเขาทั้งสามารถสถาปนารัฐของตนเอง ทั้งถูกปกครองโดยมหาอำนาจ กระทั่งสหภาพโซเวียตสลายตัว สาธารณรัฐทั้ง 5 ในเอเชียกลางที่เคยอยู่ภายใต้การปกครองของโซเวียตก็ได้รับเอกราชอย่างสมบูรณ์ใน ค.ศ. 1991 กลายเป็นประเทศคาซัคสถาน (Kazakhstan) อุซเบกิสถาน (Uzbekistan) ทาจิกิสถาน (Tajikistan) เติร์กเมนิสถาน (Turkmenistan) และคีร์กีซสถาน (Kyrgyzstan)
亞洲中部地區的歷史主要由許多不同民族推進，其中主要的是突厥族或稱爲突厥人，他們分爲許多不同的亞族。他們有的有能力建立自己的國家，有些被大帝國統治，直到蘇聯解體，亞洲中部的五個前蘇聯成員在1991年後完全獲得了獨立。演變成了哈薩克斯坦、烏茲別克斯坦、塔吉克斯坦、土庫曼斯坦和吉爾吉斯斯坦這五個國家。
ชื่อประเทศเหล่านี้ มาจากชื่อชนชาติกลุ่มใหญ่ทั้ง 5 ชาติพันธุ์ในเอเชียกลาง ได้แก่ ชาวคาซัค (Kazakh) ชาวอุซเบก (Uzbek) ชาวทาจิก (Tajik) ชาวเติร์กเมน (Turkmen) และชาวคีร์กีซ (Kyrgyz) คำว่า “สถาน” (Stan) ที่ลงท้ายชื่อประเทศ มีเพื่อบอกอัตลักษณ์ทางชนชาติบนดินแดนของตนเอง เช่น คาซัคสถาน ก็คือ “ประเทศของชาวคาซัค” นั่นเอง
這些國家的名稱來源於亞洲中部五個主要族羣，分別是哈薩克族（Kazakh）、烏茲別克族（Uzbek）、塔吉克族（Tajik）、土庫曼族（Turkmen）和吉爾吉斯族（Kyrgyz）。而“斯坦”（Stan）一詞作爲國家名稱的後綴，用於表達其獨特的民族身份，例如哈薩克斯坦即爲“哈薩克人之國”。
หรืออย่าง อัฟกานิสถาน ประเทศทางใต้ของภูมิเอเชียกลาง ก็ได้รับอิทธิพลทางภาษาจากเปอร์เซียเช่นกัน จึงมีชื่อประเทศหมายถึง “ประเทศของชาวอัฟกัน” หลักการนี้ยังเป็นที่มาของรากศัพท์ชื่อประเทศอินเดียด้วย เพราะชาวเปอร์เซียเป็นผู้ริเริ่มใช้คำว่า “ฮินดูสถาน” หมายถึง ประเทศของชนแห่งลุ่มแม่น้ำอินดัส (สินธุ) ก่อนจะเพี้ยนเป็น “อินเดีย” (แต่ไม่มีคำว่า ‘สถาน’) ในเวลาต่อมา
或者像中亞的南部國家阿富汗，也受到了波斯語的語言影響，因此國名意味着“阿富汗人之國”。這個原則也是印度這個國家名稱的語源，因爲波斯人最初使用“印度斯坦”這個詞，指的是印度河流域的國家，後來演變成了“印度”（但沒有“สถาน”這個詞）。
ทั้งนี้ “ปากีสถาน” คือข้อยกเว้นสำหรับหลักการข้างต้น เพราะเป็นชื่อจากตัว “อักษรแรก” ของชื่อแคว้นในประเทศ ได้แก่ คือ ปัญจาบ (Punjab) อัฟกาเนีย (Afghania) แคชเมียร์ (Kashmir) อิสลามาบาด (Islamabad) สินธ์ (Sindh) และ “คำสุดท้าย” ของแคว้นบาลูจิสถาน (Baluchistan) รวมกันเป็น “Pakistan”
然而，巴基斯坦是對上述原則的一個例外，因爲它是由該國各地區的首字母組成的，例如旁遮普省（Punjab）、阿富汗尼斯坦（Afghania）、克什米爾（Kashmir）、伊斯蘭堡（Islamabad）、信德省（Sindh）以及俾路支省（Baluchistan）的末尾字母“Stan”。
อย่างไรก็ตาม คำว่า “ปากีสถาน” ยังมีความหมายว่า “ดินแดนของชนบริสุทธิ์” ในภาษาอูรดู ภาษาราชการของปากีสถาน ซึ่งเป็นญาติของตระกูลภาษาอินโด-ยูโปเปียนอีกนั่นแหละ…
然而，“巴基斯坦”一詞在巴基斯坦官方語言烏爾都語中仍然有“純潔人民之地”的意義，烏爾都語是巴基斯坦的官方語言，也是印歐語系的一支。
現在大家能記住泰語裏สถาน這個詞了吧！
聲明：本文由本站泰語編譯整理，素材來自silpa-mag，未經允許不得轉載。如有不妥，敬請指正。
